Vừa qua, Mỹ đã cấm các công ty Trung Quốc mua những thiết bị sản xuất chip tiên tiến hay tuyển dụng công dân Mỹ nếu không có giấy phép. ASML là nhà cung cấp thiết bị tiên tiến nhất thế giới để sản xuất chất bán dẫn. Công ty có trụ sở tại Veldhoven, Hà Lan, gần đây đã phải nỗ lực tạo ra sự cân bằng đầy thách thức giữa Mỹ và Trung Quốc khi căng thẳng công nghệ giữa hai bên ngày càng sâu sắc. ASML đã và đang bán máy tia cực tím sâu (DUV) cho khách hàng Trung Quốc, nhưng đã từ chối cung cấp máy tia cực tím cực cao (EUV) tiên tiến hơn của mình.

Theo Bloomberg, động thái mới nhất của ASML nhằm tuân thủ quy định mới của chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden. Email từ bộ phận quản lý Mỹ gửi cho nhân viên cả nước có đoạn: “Nhân viên ASLM Mỹ, dù trực tiếp hay gián tiếp, phải ngừng phục vụ, giao hàng hay hỗ trợ cho mọi khách hàng tại Trung Quốc cho đến khi có thông báo mới, trong khi ASML chủ động đánh giá xưởng đúc nào chịu ảnh hưởng của quy định”. Lệnh cấm áp dụng cho tất cả nhân viên tại Mỹ, bao gồm công dân Mỹ, người đang giữ “thẻ xanh” và người nước ngoài đang sống ở đây.

Giám đốc Truyền thông của ASML, Monique Mols xác nhận email đang lan truyền trên mạng xã hội là thật, nhưng không có ý định công bố ra bên ngoài. Ông cho biết họ đang thực hiện các biện pháp phòng vệ để bảo đảm chấp hành quy định mới, trong khi nghiên cứu kỹ lưỡng các hạn chế của nó. Họ sẽ đưa ra hướng dẫn tiếp theo sau khi xem xét.

Bloomberg cũng đưa tin, các nhà cung cấp của Mỹ cũng có những động thái tương tự. Applied Materials, KLA, Lam Research đã hoặc chuẩn bị triệu hồi nhân viên từ Yangtze Memory Technologies, nhà sản xuất chip nhớ lớn nhất Trung Quốc. Yangtze nằm trong số hơn 30 tổ chức bị Bộ Thương mại Mỹ đưa vào danh sách “chưa xác minh”, bị hạn chế mua công nghệ Mỹ. Các công ty như Applied Materials thường gửi nhân viên đến nhà máy của khách hàng để hỗ trợ điều chỉnh quy trình sản xuất.

Mức độ nghiêm trọng của quy định mới từ Mỹ khiến nhiều công ty trong ngành công nghiệp chip choáng váng vì có thể hạ gục hoạt động của hàng trăm công ty bán dẫn Trung Quốc. Chính quyền ông Biden tranh luận đây là điều cần thiết nhằm cản bước Bắc Kinh trở thành nguy cơ quân sự và kinh tế. Theo Trợ lý Bộ trưởng Thương mại phụ trách xuất khẩu Thea D. Rozman Kendler, Trung Quốc tham vọng phát triển siêu máy tính và dẫn đầu trí tuệ nhân tạo.

Xây dựng ngành công nghiệp bán dẫn nội địa là ưu tiên quốc gia của Trung Quốc. Nước này đã đổ hàng chục tỷ USD cho nỗ lực này. Năm nay, Chủ tịch nước Tập Cận Bình tiếp tục kêu gọi đất nước phát triển công nghệ trọng yếu đối với an ninh quốc gia. Tuy nhiên, lệnh cấm của Mỹ giáng đòn mạnh vào nỗ lực ấy.